گزارش نشست

فرصت‌های توسعه صنایع تکمیلی خط لوله اتیلن غرب

نمایشگاه ایران پلاست فرصتی منحصر به فرد در منطقه خاورمیانه است که آخرین رویدادها و توانمندی­‌های به روز صنعت پلیمر، پلاستیک و صنایع وابسته را در معرض نمایش و رقابت می­گذارد. نمایشگاه بین‌المللی ایران پلاست به دنبال فراهم کردن زمینه­‌ای برای رونق بازار صنایع پلاستیک داخلی و تسهیل روند بازاریابی جهانی و حضور این بخش از صنعت کشور در بازارهای جهانی است. این نمایشگاه ازجمله بزرگترین رویدادهای صنعت پلاستیک در منطقه خاورمیانه به شمار می­‌رود و در بین نمایشگاه­‌های معتبر صنعت پلاستیک جهان طبقه­‌بندی می­‌شود. این نمایشگاه 14 دوره موفق را پشت سر گذشته است و پانزدهمین دوره آن، از هجدهم تا بیست و یکم بهمن ماه سال 1400 با حضور ۴۲۰ مشارکت­‌کننده فعال داخلی و خارجی برگزار خواهد شد.

شرکت دانش بازار سام در نظر دارد با همکاری دفتر توسعه صنایع پایین‌دستی و شرکت ملی صنایع پتروشیمی، نشست فرصت­‌های توسعه صنایع تکمیلی خط لوله اتیلن غرب را با حضور صاحب­‌نظران حوزه صنایع پایین‌­دستی پتروشیمی، برگزار کند. هدف از این نشست، بررسی مشکلات و ارائه راهکارها در حوزه توسعه صنایع تکمیلی خط لوله اتیلن غرب مانند تولید انواع کامپاند، مستربچ، لوله‌های پلیمری، محصولات بسته‌بندی پلیمری و… است.

فرصت‌های توسعه صنایع تکمیلی خط لوله اتیلن غرب

گزارش نشست

پلی‌اتیلن یکی خوراک­های اصلی واحدهای پایین‌دستی پتروشیمی است و این پروژه برای انتقال این خوراک به واحدهای پایین‌دستی در ناحیه غربی کشور در حال انجام است. برای نخستین بار در ایران قرار است که از خط لوله برای انتقال اتیلن استفاده شود. تجربه استفاده از خط لوله اتیلن در کشورهایی مانند آلمان، انگلستان، ایالات متحده و … وجود دارد.

از اوایل دهه 80 مصوبات این طرح انجام شده است. این خط لوله به طول حدودا 2500 کیلومتر است. خط لوله اتیلن غرب از محدوده بوشهر آغاز و تا آذربایجان ادامه دارد و در این بین از 11 استان عبور می‌کند. طبق برنامه­ریزی انجام شده 14 پتروشیمی به عنوان تامین کننده و مصرف­کننده در فاز اول در این طرح دیده شده­اند. که از این تعداد 4 پتروشیمی نقش تزریق‌کننده خوراک را ایفا خواهند نمود. در سال 1404 در انتهای فاز دوم، تعداد واحدهای پتروشیمی به 21 خواهد رسید. ارزش محصولات نهایی این خط در فاز اول 2 میلیارد دلار تخمین زده شده و این ارزش در پایان فاز دوم به 3.7 میلیارد دلار خواهد رسید. تنوع محصولات صنایع پتروشیمی در داخل کشور پس از راه­اندازی فاز اول این طرح، به 120 نوع افزایش پیدا خواهد کرد.

با توجه به مطالعات انجام شده، بازار داخل توان مصرف تمام پلی‌اتیلن مصرفی را نداشته پس دو راه برای مصرف آن وجود دارد، یا باید باید به فکر صادرات آن از نواحی غربی به کشورهای همسایه باشیم و یا اینکه بر روی توسعه محصولات پایین‌دستی برنامه‌ریزی کرد. در عمل باید هر دو این موارد در کنار هم رخ دهند.

 
 

 

 

نشست “فرصت‌های توسعه صنایع تکمیلی خط لوله اتیلن غرب” در نمایشگاه ایران‌پلاست و با حضور جناب آقای مهندس نعیمی نماینده  دفتر صنایع پایین­دست، نماینده دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی، جناب آقای مهندس زیارتی، ناظر طرح احداث خط لوله اتیلن غرب و جناب آقای دکتر عقلایی، مدیر عامل شرکت توسعه بازار سام به عنوان مشاور طرح برگزار شد. در ادامه خلاصه‌ای از آنچه در این نشست اتفاق افتاد، نوشته شده است.

دغدغه‌ها و اهداف طراحی مطالعه پایین‌دستی خط اتیلن غرب:

با توجه به اینکه در ایران، در صنایع بالادستی سرمایه‌گذاری‌های دولتی خوبی انجام شده و در صنایع میان‌دستی نیز سرمایه‌گذاران بزرگی در حال ورود هستند، دفتر صنایع پایین‌دستی پتروشیمی به دنبال گسترش صنایع پایین‌دستی پتروشیمی است. طرح خط لوله اتیلن غرب، به منظور راه‌اندازی صنایع پایین‌دستی پتروشیمی مطرح شده است. این دفتر طرح­های مناسب را شناسایی کرده و به سرمایه­گذاران پیشنهاد خواهد داد. البته برخی از پتروشیمی‌های بالادستی یا میان‌دستی به دنبال این هستند که بخش پایین‌دستی را نیز خودشان انجام دهند.

اهمیت توسعه صنایع تکمیلی پایین دست پلی‌اتیلن:

  • جلوگیری از خام فروشی و ایجاد ارزش افزوده: این ویژگی­‌های مهم به دلیل بالا بودن فاصله قیمت ماده اولیه و محصول نهایی رخ می­دهد و باعث سود بیشتر و سرعت برگشت سرمایه­ بالا می‌شود.
  • ایجاد اشتغال در مناطق کمتر توسعه یافته: در فاز اول این پروژه 15000 فرصت شغلی مستقیم ایجاد خواهد شد.
  • تامین نیاز داخل محصولات: با توجه به مصرف کشور، برخی از محصولات بر پایه پلی‌اتیلن از طریق واردات تامین می‌شدند که در قدم اول هدف این است با بهره‌برداری از این طرح و توسعه صنایع پایین‌دست، نیاز داخل کشور تامین شود و در قدم بعدی صادرات این محصولات به سایر کشورها مخصوصا کشورهای نزدیک به مرزهای غربی کشور که نزدیک به خط نیز هستند.
  • بازده اقتصادی مناسب طرح‌ها: در واحدهای میان‌دستی و بالادستی پتروشیمی، بازده نهایتا 20% خواهد بود اما این سود در صنایع پایین‌دستی بسیار بیشتر است.

عوامل موثر در انتخاب محصولات:

عوامل مهم و تاثیرگذار در انتخاب محصولات برای این طرح:

  • بازار: محصولات این خط باید به گونه‌ای انتخاب شوند که در بازار هدف (داخلی یا صادراتی) دارای جذابیت مناسبی باشند.
  • تامین تجهیزات و تکنولوژی: در دسترس بودن تجهیزات و تکنولوژی مورد نظر برای تولید هر محصول، پارامتری تاثیرگذار در انتخاب هریک از محصولات مورد نظر است.
  • جذابیت اقتصادی مجتمع‌ها: محصولات نهایی باید برای سرمایه‌گذاران و مجتمع پتروشیمی نیز جذابیت داشته باشند.

مزیت رقابتی برای صنایع پایین‌دستی:

صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری و معاونت علمی-فناوری ریاست جمهوری، از شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌هایی که با سرمایه محدود خودشان شروع به فعالیت می‌کنند، حمایت می‌کند.

این حمایت در صادرات نیز در نظر گرفته شده است و از مزایای خط اتیلن غرب، نزدیکی آن به مرز غربی ایران و بازارهای صادراتی کشورهای غربی ایران است که همین باعث تشویق افراد به فعالیت در صنایع پایین‌دستی پتروشیمی می‌شود.

بازدهی اقتصادی در صنایع پتروشیمی:

در واحدهای میان‌دستی و بالادستی پتروشیمی، بازده حدود  15-20% خواهد بود اما سود حاصل از واحدهای پایین‌دستی، این بازده از حدود 35% تا 90% متغیر است. بنابراین در صنایع پایین‌دستی، حاشیه سود بیشتر و بازگشت سرمایه نیز سریع‌تر اتفاق می‌افتد.

آخرین وضعیت خط اتیلن غرب:

این خط لوله از ابتدای مهر ماه 1400 راه‌اندازی شده است و تا کنون حدود 13 پتروشیمی از این خط استفاده می‌کنند. ظرفیت کنونی این خط حدود 2 میلیون تن است.

برخی مطالعات انجام شده در توسعه صنایع تکمیلی خط لوله اتیلن غرب توسط سام

  • شناسایی فرصت‌‎های سرمایه‌گذاری پایین‌دست پلی‌اتیلن برای شرکت ملی صنایع پتروشیمی
  •  امکان‌سنجی تولید انواع لوله‌های پلیمری
  •  امکان‌سنجی تولید انواع فیلم پلاستیکی
  •  امکان‌سنجی تولید انواع تجهیزات ساختمانی پلاستیکی
  • امکان‌سنجی تولید پالت پلیمری
  • طراحی پارک‌های تخصصی محصولات پلیمری
  • مطالعات بازار مصرف پلیمر در صنایع خودروسازی و لوازم خانگی
این مطلب را با دیگران به اشتراک گذارید
تیم محتوای سام

تیم محتوای سام

تیم محتوای سام از فروردین 1400 و با هدف خدمت‌رسانی در انتشار موثرتر دستاوردها و رویدادهای سام شروع به فعالیت کرد. اعضای این تیم را برگزیده‌ای از همکاران دپارتمان‌های مختلف تشکیل داده است که علاقمند به تامین محتوای تخصصی در حوزه‌های نوآوری و مدیریت هستند.