دره مرگ چیست؟
- 10 دقیقه زمان مطالعه
- ۱۴۰۰.۱۰.۶
شاید بهتر باشد که در ابتدا از عبارتی به اسم “افسانه کارآفرینی” صحبت کنیم. کلمه افسانه که معادل فارسی برای کلمه Myth است، در حقیقت به معنای چیزی است که در واقع وجود ندارد ولی در مورد آن بسیار صحبت شده و باورهای اشتباهی برای آن در بین عوام رایج است. اگر بازنگری کنیم و با دقت بیشتر و حواسی جمع به موضوع نگاه کنیم، متوجه خواهیم شد که حقیقت با باورهای رایج تفاوت‌هایی دارد. بسیاری از بنیان‌گذاران و صاحبان ایده باور دارند که باید ترس‌ها را کنار گذاشته و گام اول را برداشت ( یا به عبارت دیگر “اولین قدم سخت‌ترین قدم است.”) و این باور جزیی از افسانه‌های کارآفرینی است که باید نقادانه به آن نگاه کرد.
بیایید به برخی اولین‌ها نگاه کنیم! تبدیل ایده‌های فناورانه و محصولات نوآورانه به نسخه‌ای قابل ارائه در بازار و آماده‌سازی فناوری مورد نیاز، جذب اولین سرمایه، استخدام‌های اول، معرفی اولین محصول و دستیابی به اولین مشتری و برخی اولین‌های دیگر که شاید هم‌اکنون از ذهن شما گذشته باشد.
به نظر شما آیا تنها برداشتن اولین قدم مهم است یا افسانه‌ای بیش نیست؟ آیا نباید کمی پا را فراتر گذاشت؟
حال به سراغ دره مرگ برویم. آیا تا به امروز اسمی از دره مرگ شنیده‌اید؟ می‌دانید کجا واقع شده و چه ویژگی‌هایی دارد؟
دره مرگ، دره‌ای بیابانی در کالیفرنیای جنوبی است که از پست‌ترین، خشک‌ترین و گرم‌ترین نقاط آمریکا به حساب می‌آید. اما چه شد که این عبارت در بین کسب‌وکارها و کارآفرینان جای خود را باز کرد و تبدیل به یک مفهوم قابل تفکر و نیازمند به بررسی شد؟
این روزها دره مرگ یک اصطلاح رایج در دنیای کسب‌وکار و استارتاپ است، که به عدم توانایی غلبه بر جریان منفی در مراحل اولیه عمر کسب‌وکار و استارتاپ اشاره دارد که اغلب منجر به مرگ آن استارتاپ خواهد شد.
اگر کمی به آمارها توجه کنیم، متوجه خواهیم شد که نود درصد پروژه‌های استارتاپی با وجود آنکه تمام موارد احتیاطی را در ابتدای راه رعایت می‌کنند، اما باز هم شکست می خورند. اینجا است که “دره مرگ” اهمیت پیدا می کند، زیرا عدم توجه و پایبندی به روش‌های توسعه و ماندگاری باعث سقوط در دره مرگ و از بین رفتن آن کسب‌وکار خواهد شد. به طور کلی، درک مفاهیم چرخه عمر محصول یا Product life cycle (PLC)، بررسی منحنی مرگ و هم‌چنین حاشیه سود می‌تواند به کسب‌وکارها در پیش‌بینی واکنش‌های بازار و توسعه کارایی استراتژی بازار کمک کند.
در این مقاله خیلی کوتاه به توضیح در مورد چرخه عمر محصول می‌پردازیم و در مقاله‌های بعدی به طور مفصل از آن صحبت خواهیم کرد. اگر بخواهیم تعریف کوتاهی از آن داشته باشیم، باید گفت : “یک الگوی ثابت است که تمامی محصولات و یا خدمات تولید و ارائه شده علی‌رغم منحصربه‌فرد بودنشان عمدتا از آن پیروی می‌کنند. مفهوم “چرخه عمر محصول” بیانگر عمر محصول در پنج دوره مختلف است :
حالا شاید این سوال برای شما پیش بیاید که چه ارتباطی بین چرخه عمر محصول و منحنی دره مرگ وجود دارد؟
بگذارید کمی بر چرخه عمر محصول بیشتر دقت کنیم! منحنی دره مرگ، همان بزرگنمایی یا زوم کردن بر روی مرحله سوم چرخه عمر محصول است. مرحله رشد. بله! معمولا به هنگام راه‌اندازی یک کسب‌وکار یا استارتاپ، در ابتدا تمام تلاش و زمان خود را صرف تولید و تبلیغ محصول یا خدمت می‌کنند و نتیجه آن است که اغلب شروع خوبی را شاهد هستند؛ با نتایجی خوب و فروشی خوب. تا اینجای کار در مراحل تولید و توسعه محصول و معرفی هستیم.
منحنی دره مرگ مفهومی است که نشان می‌دهد اغلب پس از انگیزه اولیه برای شروع کار، سرمایه‌گذاری، فروش و یا ارائه خدمت معمولا فرآیند افول رخ خواهد داد و نمودار پیشرفت نزولی خواهد شد.
تجربه نشان داده است که در مرحله‌ی بعدی، عموما آن انگیزه اولیه، سرمایه‌گذاری‌ها و ارتقا در نتایج، کم کم شروع به محو شدن خواهند کرد. فروش شما رو به کاهش است و تصویری که در حال مشاهده آن هستید تصویر خطرناکی است. این از دست رفتن انگیزه و موقعیت دشوار به وجود آمده نمونه‌ای از منحنی دره مرگ است! افت ناگهانی پس از مدت زمان نه چندان طولانی، که کل پروژه را در حالت معلق نگه می‌دارد ( در بهترین حالت البته).
نگاه کردن به دره مرگ قبل از هر کاری، راه خوبی برای دیدن تصویر کامل از وضعیت شما است. هنگامی که خود را در چنین موقعیتی مشاهده کردید، باید بلافاصله به مقابله برخواسته و یک استراتژی اقتباس شده ارائه دهید و از این دره به کوه‌های موفقیت بازگردید. همانطور که گفته شد، این وضعیت معمولا در مراحل اولیه رشد رخ می‌دهد و می‌تواند روند توسعه محصول را مختل کند. شما باید (تاکید می‌کنیم، باید!!) این مفهوم را به خوبی بشناسید و هرچه زودتر آن را شناسایی کنید. نام دره مرگ به طور تصادفی و به خاطر جالب بودنش انتخاب نشده است. اگر نتوانید به سرعت از آن خارج شوید، متاسفانه خطر کشتن و از بین بردن ایده و محصول شما در کمین است.
بهترین راه حل برای جلوگیری از گرفتار شدن در این وضعیت، تدوین یک استراتژی دقیق و سنجیده است و نکته مهم دیگر آن است که یادمان باشد که اگر حتی ایده ما برای چند بار شکست خورد، نباید از کارآفرینی نا امید شد؛ باید تلاش را بیشتر و بیشتر کرد، برای آینده برنامه‌ریزی کرد و از کارشناسان و متخصصانی که این وادی را می‌شناسند کمک گرفت تا دره مرگ را به خوبی شناخت و نقشه راه عبور از آن را آموخت.
یک مثال عینی از دره مرگ :
ایده خوبی به ذهنتان رسید و تصمیم گرفتید وبسایت خود را راه‌اندازی کنید. شروع به سرمایه‌گذاری تمام وقت و تلاش بسیار برای بها دادن به ایده خود کردید. بعد از چند روز یا چند هفته سایت بالا آمد و شما با ارسال ایمیل به همه دوستانتان، فرستادن پیامک و تماس با اقوام و آشنایان آنها را از وبسایت جدید خود مطلع کردید. آمار شگفت‌انگیز بود: 200 بازدید کننده در روز اول!
اما از روزهای بعد دیگر خبر از 200 بازدید روزانه نیست و کم کم شور و شوق شما کمتر خواهد شد. اصلا شما از همان ابتدا هیچ ایده یا انگیزه‌ای برای رساندن وبسایت خود به سطح بعدی نداشتید. الان دقیقا زمان آن است که باید از استراتژی تدوین شده خود ( اگر در اختیار دارید و از قبل به دره مرگ فکر کردید) نگاه کنید، تلاش را مضاعف کنید، تا دیر وقت بیدار باشید، با افراد متخصص مشورت کنید و نقشه راه داشته باشید. اما نه! هیچ کدام از این قدم‌ها را برنداشته‌اید و پس از گذشت اندک زمانی با وبسایتی مواجه می‌شوید که در بهترین حالت بیش از دو یا سه بازدید در روز دریافت نمی‌کند!
به “دره مرگ” خوش آمدید!
این یک مثال بسیار ساده و ملموس از چیستی دره مرگ است!
شما در ابتدا تمام تلاش و زمان خود را صرف یک پروژه می‌کنید، اما با نداشتن نقشه راه، کمبود مشاوره با متخصصان و ناپدید شدن تدریجی منابع این پروژه، ایده شما به سمت پایین منحنی می‌لغزد.
در نهایت باید گفت که ایجاد یک محصول یا خدمت جدید، نیازمند تلاش مداوم است و اقدام و تلاش اولیه شما نمی‌تواند برای طولانی مدت جوابگو باشد و دوام بیاورد. این بر عهده شما و تصمیم‌گیری‌هایتان است تا پروژه خود را تا بالای نمودار چرخه عمر محصول پیش ببرید و برای نیل به این هدف، بهترین راه، شناسایی دره مرگ قبل از هر کاریست.
نقش ما در این مسیر، راهنمایی شما برای ترسیم و تشبیه دره مرگ و هم‌چنین کمک برای عبور موفقیت‌آمیز از آن است.
تیم محتوای سام از فروردین 1400 و با هدف خدمت‌رسانی در انتشار موثرتر دستاوردها و رویدادهای سام شروع به فعالیت کرد. اعضای این تیم را برگزیده‌ای از همکاران دپارتمان‌های مختلف تشکیل داده است که علاقمند به تامین محتوای تخصصی در حوزه‌های نوآوری و مدیریت هستند.
ماموریت سام تحقیق و توسعه بازارهای داخلی و بین‌المللی در صنایع با فناوری پیشرفته (Hi-Tech) می‌باشد. تحلیل بازار و خدمات توسعه بازار در فناوری‌های پیشرفته در طول مسیر تجاری سازی و توسعه کسب و کار مورد نیاز خواهد بود. بنابراین سام در تمام مسیر توسعه کسب و کار (شناسایی فرصت سرمایه گذاری تا بازاریابی و فروش محصولات پیشرفته در بازار) مشتریان خود را همراهی خواهد کرد.