در یک مقاله قبل با عنوان «زنجیره تامین، زنجیره ارزش و تفاوتهایشان» به بررسی کامل مفهوم زنجیره ارزش پرداختیم. به سوالات مهمی همانند دلیل استفاده از تحلیل زنجیره ارزش پاسخ دادیم و از مراحل اصلی این زنجیره صحبت کردیم. در تعریف زنجیره ارزش گفته شد که: زنجیره ارزش به طیفی از فعالیتها اطلاق میشود که در هر مرحله از طراحی، تولید و ارائه محصول با کیفیت به مشتری، ارزش افزوده ایجاد کند.
در این مقاله قصد داریم به مفهوم مدل لبخند یا smiling بپردازیم و چرایی استفاده از این مدل در تحلیل زنجیره ارزش را توضیح داده و بررسی نماییم. در تئوری و اصول نظری مدیریت کسبوکار، منحنی smile تصویری گرافیکی از چگونگی تغییر ارزش افزوده در مراحل مختلف عرضه یک محصول یا خدمت به بازار است. استن شی (Stan Shih)، تاجر سرمایهدار از کشور تایوان و بنیانگذار شرکت ایسر (Acer Inc) کسی بود که برای نخستین بار در سال 1992، ایده مفهوم مدل smile یا همان smiling curve را مطرح کرد. زمانی که شی این ایده را مطرح کرد، برند ایسر هنوز چندان شناخته شده نبود. شی در این فکر بود که چطور شرکتهای تایوانی همانند ایسر میتوانند قیمت محصولات خود را به محصولات آمریکایی برسانند؟ بینش او این بود که مواردی که از نظر مصرفکنندگان بیشترین ارزش را داشتند، در ابتدا و انتهای زنجیره ارزش قرار گرفتند. یعنی ساخت مفهوم در ذهن مصرفکننده و بازاریابی! جلوتر بیشتر و عمیقتر توضیح خواهیم داد.
مطابق با مشاهدات و نظر شی، دو انتهای یک زنجیره ارزش، یعنی ابتدای مسیر و مفهومسازی محصول (Conception) اعم از تحقیق و توسعه، برندسازی محصول، طراحی، فناوری، اختراع و غیره، و همچنین انتهای مسیر و بازاریابی (Marketing) و خدمات پس از فروش نسبت به بخش میانی زنجیره ارزش یعنی ساخت و تولید آن محصول یا خدمت (Manufacturing) ارزشهای بیشتری را به محصول اضافه خواهد کرد. شاید کمتر کسی بداند، اما همین امر باعث شد تا ایسر از یک برند ناشناخته به یک برند مشهور تولیدکننده رایانه شخصی و فناوری تبدیل شود.
اگر این پدیده را در یک نمودار متصور شویم که محور X آن نشاندهنده زنجیره ارزش یا همان مراحل تولید محصول یا خدمت باشد، و محور Y نشان از ارزش افزوده داشته باشد، منحنی حاصل، سهمی خواهد بود که همانند یک “لبخند” (Smile) ظاهر میشود (شکل زیر). از این رو نام این مفهوم Smiling شد و منحنی لبخند متولد شد.
به طور مثال، کشورهای توسعهیافتهای همچون آمریکا در بخشهای بالاتر این منحنی قرار میگیرند، درحالیکه کشورهای آسیایی همانند هند و چین در مشاغل تولیدی سطح پایینتر گیر افتادهاند. بنابراین اگر کشورهای آسیایی خواهان رشد اقتصادی بالاتری هستند، باید تمام تلاش خود را صرف قرار گرفتن در بخشهای بالایی این منحنی کنند؛ این بدان معنا است که نیاز به تحلیلگران، محققان و توسعهدهندگان تصویر برند در راستای برندسازی و ایجاد هویت بیشتر در این کشورها است و برای رقابت با کشورهای اروپایی و آمریکا باید به نیروی کار آموزش دیده، ماهر و خردمند با وسعت فکر بالا روی آورد. اگر عمیقتر نگاه کنیم، محقق شدن این امر مستلزم سرمایهگذاری دولت در آموزش ابتدایی و عالی در کشورهای آسیایی است. میتوان چنین گفت که برای تبدیل شدن کشورهای در حال توسعه به کشورهای توسعهیافته باید و باید تلاش کشورها در راستای رفتن به نقاط بالا دست منحنی Smile باشد و تنها تولیدکننده بودن در جهان برای حفظ سطوح رشد اقتصادی در بلند مدت کافی نخواهد بود.
تیم محتوای سام از فروردین 1400 و با هدف خدمترسانی در انتشار موثرتر دستاوردها و رویدادهای سام شروع به فعالیت کرد. اعضای این تیم را برگزیدهای از همکاران دپارتمانهای مختلف تشکیل داده است که علاقمند به تامین محتوای تخصصی در حوزههای نوآوری و مدیریت هستند.
ماموریت سام تحقیق و توسعه بازارهای داخلی و بینالمللی در صنایع با فناوری پیشرفته (Hi-Tech) میباشد. تحلیل بازار و خدمات توسعه بازار در فناوریهای پیشرفته در طول مسیر تجاری سازی و توسعه کسب و کار مورد نیاز خواهد بود. بنابراین سام در تمام مسیر توسعه کسب و کار (شناسایی فرصت سرمایه گذاری تا بازاریابی و فروش محصولات پیشرفته در بازار) مشتریان خود را همراهی خواهد کرد.